2 + 2 = 4 eder matematiksel kabul gören bir formül. Kesin. Başkaca bir sonuç çıkmaz. Matematiğin formülleri vardır X olan yere doğru değeri yazarsınız problem çözülür. Aksini de kimse iddia edemez. Bütün mesele formülleri ezberlemek ve doğru değeri yerli yerine koymaktan ibarettir.

Oysaki Ekonominin matematiği böyle değildir. Piyasa şartlarının çok çetin olduğu ekonomilerde matematik dehası da olsanız sökmez. Çünkü ekonomi fırtınalı bir denizdir. Bu denizlerde kaptanlık yapmak , gemiyi batırmadan limana yanaştırmak marifet ister. Herkesin harcı değildir.

Bir fıkrayla yazıma devam etmek istiyorum.

Müdürün biri ,bir muhasebeci alacak şirketlerine. Gazeteye ilan verilir ve işe girmek için gelenlerle başlarlar görüşmelere ;

Müdür ilk görüşmeye aldığı muhasebe için iş başvurusunda bulunan adaya sorar iki kere iki kaç eder. Muhasebeci adayı hemen cevap verir ; dört efendim.

Müdür güzel der doğru cevap, çok pratik bir zekaya sahipsin. Çok güzel. Düşünmeye bile gerek duymadın. Kendinden eminsin demek ki. Harika. Lakin diğer adaylarla da bir görüşeyim der.

Diğer iş başvurusunda bulunan adayı alır odasına. Hoş geldiniz merasiminden sonra hemen sorar iki kere iki kaç eder diye müdür bey.. Aday muhasebeci efendim müsaade ederseniz şu kağıt kalemi alabilirmiyim diye izin isteyip kağıdı kalemi alır ve yapar hesabını . Dört efendim der. Müdür işini ciddiye alan bu muhasebeci adayını taktir eder. Aferin bak garanticisin. Gerçekten çok güzel. Sizi tebrik ediyorum. Akıl bazen yanılabilir ama kağıt kalemle işi garantiye aldınız. Lakin ben yine de diğer adaylarla da görüşeyim der.

Diğer muhasebeci adayı da odaya alınır ve müdür bey aynı soruyu ona da sorar. İki kere iki kaç eder.

Aday muhasebeci efendim bir hesap makinesi alabilirmiyim der ve aldığı hesap makinasının tuşlarına basarak hesabını yapmakla kalmaz birde sağlamasını yapar. Müdür bey şaşkın ve hayretler içerisinde kalır. Çok zor olmayan bir hesap için bile teknolojiyi kullandınız hatta sağlamasını bile yaptınız. Sizi canı yürekten kutlarım der . Lakin son kalan kişiye görüşeyim de ondan sonra net bir karar verebilirim; der.

Sonuncu aday da içeriye alınır ve her birinde olduğu gibi müdür bey yine sorar diğer adaylara sorduğu soruyu . İki kere iki kaç eder; diye.

Muhasebeci adayı soruyu duyar duymaz hemen telefonunu kapatır. Bulundukları ofisin perdelerini kapatır ve ‘’ Efendim siz kaç çıkmasını istiyorsunuz ? ‘’ diye sorar..

Müdür şaşkın şaşkın bakar ve bu aday aşmış kendini diye düşünür durur.

Şaka bir yana piyasa ekonomilerinin formülleri elbette var ama her zaman aynı sonucu almak mümkün değil. Hadi bu formülleri de sizler ile paylaşayım.

Kaliteli Mal yada hizmet üretmek ,Termin tarihine riayet etmek , teslim tarihinde malı teslim alabilmek ve teslim edebilmek,Piyasada rekabet edebilecek fiyat politikaları belirleyebilecek gücün olması

Bunları her uygulayan kesin ticarette ve piyasa ekonomilerinde başarılı olur bunun garantisini veremem. Çünkü başka unsurlarda var. İşine göstereceğin titizlik, dürüstlük,müşterilerle olan samimi dostluklar gibi , uzar gider.

Mali Müşavirlik hizmeti verdiğim dönemlerde sıkça yaşadığım bir anekdotu da paylaşmadan geçemeyeceğim.

Özellikle genç arkadaşlar fabrikada çalışmışlar beş sene , yedi sene neyse. Bir sebeple işyerinden çıkarılmışlar yada bir sebepten tazminatlarını alıp kendileri işi bırakmışlar .

Önemli değil.

Ceplerine koymuşlar 70 bin, 80 bin veya 100 bin lira. Geliyorlar muhasebe ofisime Bahri bey ben fastfood işyeri açmak istiyorum. Kaç lira sermeyen var diye soruyorum. Abi diyor yetmiş bin liram var ama gece gündüz çalışıp bir sene içerisinde ben bunu yüz elli bin, iki yüz bin yaparım diyor bana.

Sonuç mu bir seneyi bırakın altı ay sonra ellerindeki para gitmiş. Maliyeye borç, işyerinin sahibine kira borcu. Mal yada emtia aldığı yerlere borç. Muhasebe paranı istediğinde ağlamaklı bir sesle Abi ben mahvoldum elimde ne varsa gitti diye yakınmalar yakınmalar.

Demek ki ekonomide iki kere iki her zaman dört etmiyor. Bazen bu formülde iki kere iki sıfır hatta eksi bakiyede çıkabiliyor.